Ο Κροάτης πρόεδρος και υποψήφιος για την προεδρία Zoran Milanovic ψηφίζει σε εκλογικό τμήμα κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας, 29 Δεκεμβρίου 2024.
Antonio Bronich | Reuters
Ο αριστερός πρόεδρος της Κροατίας, ένθερμος επικριτής της δυτικής στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία στον πόλεμό της εναντίον της Ρωσίας, είναι υποψήφιος για επανεκλογή στο κράτος της Αδριατικής Θάλασσας, αλλά είναι απίθανο να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο των ψηφοφοριών την Κυριακή.
Ο Πρόεδρος Ζόραν Μιλάνοβιτς, ο οποίος συχνά συγκρίνεται με τον Ντόναλντ Τραμπ για το μαχητικό του στυλ με πολιτικούς αντιπάλους, αντιμετωπίζει άλλους επτά υποψήφιους, συμπεριλαμβανομένου του Ντράγκαν Πρίμορατς, του υποψήφιου της κυβερνώσας Κροατικής Δημοκρατικής Ένωσης.
Οι δυο τους αναμένεται να συναντηθούν σε δεύτερο γύρο στις 12 Ιανουαρίου, εάν κανένας από τους αμφισβητίες δεν λάβει περισσότερο από το 50% των ψήφων, σύμφωνα με προεκλογικές δημοσκοπήσεις.
Ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Κροατίας, ο Μιλάνοβιτς, 58 ετών, είναι πρώην πρωθυπουργός. Λαϊκίστας σε στυλ, ο Milanović υπήρξε σφοδρός επικριτής του σημερινού πρωθυπουργού Andrej Plenković και οι συνεχείς εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των δύο έχουν γίνει πρόσφατα χαρακτηριστικό της πολιτικής σκηνής της Κροατίας.
«Καθώς εξακολουθεί να υπάρχει σιωπή για τις εκλογές, θέλω απλώς να ενθαρρύνω τον κόσμο να βγει και να ψηφίσει. Υποστηρίξτε με», είπε ο Μιλάνοβιτς μετά την ψηφοφορία την Κυριακή. Προέβλεψε ότι ο δεύτερος γύρος θα πραγματοποιηθεί σε δύο εβδομάδες.
Ο Πλένκοβιτς, ο πρωθυπουργός, προσπάθησε να παρουσιάσει την ψηφοφορία ως ψηφοφορία για το μέλλον της Κροατίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Αποκάλεσε τον Μιλάνοβιτς «φιλορώσο» και απειλή για τη διεθνή θέση της Κροατίας.
«Η διαφορά μεταξύ αυτού και του Μιλάνοβιτς είναι πολύ απλή: ο Μιλάνοβιτς μας πηγαίνει στην Ανατολή, ο Πρίμορατς στη Δύση», είπε.
Αν και η κροατική προεδρία είναι σε μεγάλο βαθμό εθιμοτυπική, ο εκλεγμένος πρόεδρος κατέχει την πολιτική εξουσία και ενεργεί ως ο ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων.
Ο Μιλάνοβιτς έχει επικρίνει την υποστήριξη του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία και έχει συχνά επιμείνει ότι η Κροατία δεν πρέπει να παίρνει θέση. Ανέφερε ότι η Κροατία πρέπει να μείνει μακριά από παγκόσμιες διαμάχες καθώς είναι μέλος τόσο του ΝΑΤΟ όσο και της ΕΕ.
Ο Μιλάνοβιτς εμπόδισε επίσης τη συμμετοχή της Κροατίας σε εκπαιδευτική αποστολή του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, λέγοντας ότι «ούτε ένας Κροάτης στρατιώτης δεν θα λάβει μέρος στον πόλεμο κάποιου άλλου».
Ο κύριος αντίπαλός του στις εκλογές, ο Primorac, είπε ότι «η θέση της Κροατίας είναι στη Δύση, όχι στην Ανατολή». Ωστόσο, η προσπάθειά του για την προεδρία επισκιάστηκε από μια υπόθεση διαφθοράς υψηλού επιπέδου που έστειλε τον υπουργό Υγείας της Κροατίας στη φυλακή τον περασμένο μήνα και κατείχε εξέχουσα θέση στις εκλογικές συζητήσεις.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Πρίμορατς προσπάθησε να απεικονίσει τον εαυτό του ως ενοποιητή και τον Μιλάνοβιτς ως διχαστικό.
«Σήμερα είναι μια εξαιρετικά σημαντική μέρα», είπε ο Primorac μετά την ψηφοφορία. «Η Κροατία προχωρά προς το μέλλον. Η Κροατία χρειάζεται ενότητα, η Κροατία χρειάζεται την παγκόσμια θέση της και πάνω απ’ όλα, η Κροατία χρειάζεται μια ειρηνική ζωή».
Τρίτη θέση στις προεκλογικές δημοσκοπήσεις είναι η Marija Selak Raspudić, συντηρητική ανεξάρτητη υποψήφια. Έχει επικεντρώσει την προεκλογική της εκστρατεία στα οικονομικά προβλήματα των απλών πολιτών, τη διαφθορά και ζητήματα όπως η συρρίκνωση του πληθυσμού της χώρας κατά περίπου 3,8 εκατομμύρια.
Οι προεδρικές εκλογές της Κυριακής θα είναι οι τρίτες φέτος στην Κροατία, μετά τις πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές τον Απρίλιο και την ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο.